Kryediplomati i BE-së Josep Borrell tha të martën se qeveria ruse po bëhej gjithnjë e më autoritare dhe nuk respekton shtetin demokratik të ligjit, duke paralajmëruar se sanksione të reja kundër Rusisë ishin të mundshme.
“Ata janë të pamëshirshëm,” i tha Përfaqësuesi i Lartë të BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë Parlamentit Evropian pas një vizite në Moskë javën e kaluar për të kërkuar lirimin e kritikut të Kremlinit Alexei Navalny.
“Struktura aktuale e qeverisë në Rusi, e cila ndërthur interesat ekonomike, mbikëqyrjen ushtarake dhe politike, nuk lë hapësirë për shtet demokratik të ligjit,” shtoi ai.
Borrell ka njoftuar se do të përgatisë një projekt të sanksioneve të reja të BE-së kundër Rusisë për t’u shqyrtuar në javët e ardhshme.
“U takon vendeve anëtare të marrin hapat e ardhshëm dhe po, ato përfshijnë sanksione,” u tha ai eurodeputetëve.
“Unë do të bëj propozime konkrete,” tha Borrell, duke njoftuar se kjo do të diskutohet në një takim të ministrave të jashtëm të BE më 22 shkurt dhe në një samit të BE në mars.
Në fjalimin më të mprehtë që nga aneksimi i Krimesë nga Rusia në 2014, ai tha se vizita e tij në Rusi të premten e kaluar forcoi vlerësimin e tij se Rusia dëshiron të ndahet nga Evropa dhe të ndajë vendet perëndimore.
“Qeveria ruse po ndjek një rrugë shqetësuese autoritare. Duket se pothuajse nuk ka vend për alternativa demokratike … ata janë të pamëshirshëm në shtypjen e përpjekjeve të tilla,” tha Borrell, duke shtuar se ai besonte se Kremlini e pa demokracinë si një “kërcënim ekzistencial”.
Fjalimi i Borrell sugjeron shtrëngimin e marrëdhënieve të BE me Rusinë, furnizuesi kryesor i energjisë në Evropë dhe përpjekjen për të përmirësuar marrëdhëniet pavarësisht sanksioneve perëndimore të vendosura në 2014.
Ai e përfundoi diskutimin me deputetët, duke thënë se vizita e tij në Rusi “nuk ishte një gabim” pasi pikëpamjet e Brukselit kishin nevojë të përcilleshin drejtpërdrejt te pala ruse.
Më herët të martën, një grup prej tetëdhjetë e një anëtarësh të Parlamentit Evropian (PE) kërkoi dorëheqjen e Borrell pas vizitës së tij në Moskë, të cilën ata e konsiderojnë një turp.
Letra që kërkon që Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë të japë dorëheqjen u nënshkrua kryesisht nga njerëzit, por edhe nga konservatorët dhe reformistët dhe disa liberalë.
Të vetëdijshëm se iniciativa e tyre do të jetë e vështirë, deputetët besojnë se presidentja e Komisionit Evropian (KE) Ursula von der Leyen duhet të heqë Borrellin nëse ai nuk jep dorëheqjen.
“Faleminderit të gjithë 81 eurodeputetëve që nënshkruan letrën dhe shpresojnë për një ndryshim të rëndësishëm në politikën e BE ndaj Rusisë autoritare”, tha deputeti estonez Riho Terras nga Partia Popullore Evropiane, organizatori i iniciativës.
Deputetët thonë se Borrell vendosi të shkojë në Moskë me iniciativën e tij, duke injoruar krimet e kryera nga regjimi i Putinit kundër kundërshtarëve politikë. Ata gjithashtu pretendojnë se Borrell nuk mbrojti interesat evropiane gjatë vizitës.
“Në vend që të dënojë me forcë arrestimin e Alexei Navalny dhe ta vizitojë atë në burg, Borrell deklaroi gabimisht se nuk flitej për sanksione të BE për burgimin e Navalny. Kjo deklaratë është e pasaktë, pasi disa shtete anëtare të nivelit të lartë kanë bërë thirrje për vendosjen e sanksioneve,” thuhet në letër.
Borrell kritikohet në BE për mos reagim ndërsa ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov e quajti BE një “partner jo të besueshëm” në një konferencë të përbashkët shtypi, duke kritikuar Shtetet e Bashkuara për sanksione ndaj Kubës dhe duke mos përmendur pjesëmarrjen e Rusisë në luftë.
Si kulm i poshtërimit, përmendet se gjatë bisedës me Lavrov, Borrell mësoi për dëbimin e tre diplomatëve evropianë përmes rrjeteve sociale.
Një bashkëpunëtor i ngushtë i udhëheqësit rus të opozitës Alexei Navalny tha se ai kishte diskutuar me përfaqësuesit evropianë vendosjen e mundshme të sanksioneve kundër zyrtarëve të lartë rusë dhe rrethit më të ngushtë rreth presidentit Vladimir Putin.
Shënjestra e sanksioneve do të ishin oligarkët Roman Abramovich dhe Alisher Usmanov, prezantuesi televiziv pro-qeveritar Vladimir Soloviov, drejtori i Channel One, Konstantin Ernst, bankieri Andrei Kostin dhe Igor Shuvalov, një ish-zyrtar i lartë i qeverisë.
Shënjestra e sanksioneve do të ishin gjithashtu fëmijët e sekretarit të Përgjithshëm të Këshillit të Sigurimit Nikolai Patrushev, djali i të cilit është ministër i bujqësisë dhe drejtori i FSB Aleksandër Bortnikov, të cilët tashmë janë nën sanksione.
Këto masa do të synonin “rrethin më të ngushtë të Putinit dhe bashkëpunëtorët e tij”.
BE ka kërkuar vazhdimisht që Navalny, i cili ka qenë në burg që nga 17 janari, të lirohet.
Navalny akuzon Moskën për refuzimin për të hetuar helmimin e tij në gusht, duke bërë që BE të vendosë sanksione ndaj disa zyrtarëve rusë.
Moska dhe tre vendet evropiane së fundmi dëbuan diplomatët nga njëri-tjetri për këtë çështje./KosovaPress