Një thënie e vjetër popullore thotë “më mirë parandalimi se shërimi”, dhe një nga mënyrat më të mira për ta parandaluar është përmes kontrolleve të rregullta. Ju ndoshta mendoni se do të keni nevojë për kontrolle tani që jeni të shëndetshëm?
Kujdesi juaj shëndetësor duhet të fillojë që në të njëzetat tuaja, sepse gjithashtu kontribuon në cilësinë e jetës tuaj duke ruajtur peshën optimale të trupit, një dietë të shëndetshme dhe ushtrime dhe ushtrime të rregullta. Ne kemi veçuar një kontroll, sipas moshës, për të cilën është jashtëzakonisht e rëndësishme të mos e kaloni, sepse do t’ju ndihmojë të mbani trupin tuaj të shëndetshëm për aq kohë sa të jetë e mundur.
Vitet 20
Ekzaminimi gjinekologjik dhe testi PAPA – Nga mosha 18-vjeç ose në fillim të aktivitetit seksual, është e rëndësishme të shkoni për një ekzaminim gjinekologjik, i cili përfshin një test PAPA. Ky ekzaminim, për herë të parë, mund të jetë pak i pakëndshëm për ju, por mos u shqetësoni sepse nuk ju dhemb dhe është jashtëzakonisht i rëndësishëm. Gjinekologu do të ekzaminojë organet gjenitale të jashtme dhe do të kontrollojë për shenja acarimi, dhe më pas do të ekzaminojë organet gjenitale të brendshme me një instrument, të quajtur spekulum. Kjo pasohet nga marrja e një shtupe të mukozës së qafës së mitrës e cila kontrollohet nga një test PAPA. Kjo provë mund të zbulojë qelizat anormale, të cilat zakonisht tregojnë një gjendje parakanceroze (nëse ndjeni dhimbje gjatë ekzaminimit, paralajmëroni gjinekologun që të jetë më i butë).
Testi PAPA është shumë i rëndësishëm për gratë seksualisht aktive sepse ndihmon në diagnostikimin e HPV (virusi i papillomës njerëzore), një sëmundje seksualisht e transmetueshme që ka qenë e lidhur me kancerin e qafës së mitrës. Më në fund, pason një ekzaminim me ultratinguj dhe mitra, vezoret dhe zona e legenit shqyrtohen në detaje. Shumica e gjinekologëve rekomandojnë një ekzaminim gjinekologjik, si dhe një test PAPA një herë në vit.
Nga mosha 20-vjeç e tutje, Shoqata Amerikane e Kancerit rekomandon një ekzaminim të gjirit UVZ nga një gjinekolog çdo tre vjet. Sidoqoftë, nëse ka ndonjë rast të kancerit të gjirit në familjen tuaj, kontrolloni te gjinekologu juaj për të parë nëse keni nevojë të shkoni më shpesh për kontroll.
Vitet 30
Për shkak të stresit në të cilin jemi të ekspozuar çdo ditë, në të tridhjetat tona ju rekomandojmë që t’i kushtoni vëmendje edhe tiroides suaj. Kjo gjëndër endokrine nga disa quhet edhe mbrojtës i të gjithë organizmit, dhe forma e saj i ngjan një fluture. Ajo rregullon punën e të gjitha qelizave të trupit, sepse hormonet që prodhon ndikojnë drejtpërdrejt në metabolizmin qelizor. Sekreton dy hormone: triiodotironina (T3) dhe tiroksina (T4), të rëndësishme për funksionin e ekuilibruar të të gjithë organizmit – sistemin e qarkullimit të gjakut dhe frymëmarrjen, trurin, por edhe lëvizjen, gjumin dhe tretjen, dhe punën e gjëndrave të tjera (p.sh. veshkave dhe gonadet). Të dy hormonet përfshihen në ruajtjen e metabolizmit bazik, themelor të qelizave, ku mungesa e tyre mund të ngadalësojë metabolizmin deri në 40% dhe teprica mund të përshpejtojë metabolizmin deri në 60 deri në 100%. Brenda një cikli ditor, gjëndra tiroide, varësisht nga faza e ditës dhe intensiteti i stresit, rrit qarkullimin e gjakut, pra rrit punën e saj me 40%, gjë që përshpejton metabolizmin qelizor. Funksioni i tiroides mund të ndryshojë, në varësi të stinës dhe kushteve atmosferike. A e dini se kur jeni nën shumë stres, është gjëndra tiroide ajo që paralajmëron trupin tuaj të ngadalësohet? Përveç hormoneve të përmendura, vitaminat A, C dhe E, si dhe hekuri dhe zinku janë shumë të rëndësishme për punën e tij.
Ka probleme gjithnjë e më të shpeshta të tiroides te gratë, andaj është mirë të bëni ultratinguj të gjëndrës tiroide për çdo rast. Nëse funksioni i tij është normal dhe madhësia është e pandryshuar, një kontroll çdo 5 vjet do të jetë i mjaftueshëm, por nëse ka një problem tiroide në familjen tuaj, kontrolloni atë çdo 3 vjet.
Vitet 40
Të dyzetat janë koha e duhur për të kontrolluar rrahjet e zemrës suaj. Një herë në pesë vjet, këshillohet të bëni EKG dhe ultratinguj të zemrës, por nëse i përkisni një prej grupeve të rrezikut, duhet të përsërisni ekzaminimin çdo 3 vjet. Këto janë vite të rëndësishme për parandalimin dhe shumë studime tregojnë se ndryshimet në stilin e jetës mund të jenë një ndërhyrje më e fuqishme për të parandaluar sëmundjet e zemrës sesa çdo ilaç.
Është interesante të përmendet se ndërprerja e pirjes së duhanit zvogëlon rrezikun e sëmundjes dhe vdekjes nga sëmundjet kardiovaskulare me 30%. Gjithashtu, presioni i lartë i gjakut është një nga faktorët e rrezikut që favorizojnë zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare, veçanërisht te njerëzit e moshës së mesme dhe të moshuarit.
Për të parandaluar sëmundjet kardiovaskulare, zvogëloni konsumin e kripës, yndyrave shtazore dhe karbohidrateve të rafinuar dhe rritni marrjen e perimeve, frutave dhe peshqve.
Një mënyrë jetese e shëndetshme është e paimagjinueshme pa ushtrime fizike. Përkatësisht, ushtrimet në muskujt e zemrës dhe trurit sigurojnë deri në 50% më shumë oksigjen dhe lëndë ushqyese. Një zemër e stërvitur mund të bëjë më shumë punë me më pak përpjekje. Efikasiteti i arterieve është më i lartë, gjë që ka një efekt të dobishëm në presionin e gjakut. Ecja e shpejtë për 4 – 5 kilometra djeg 340 kalori, gjë që ndihmon në rregullimin e peshës trupore. Yndyrat e këqija në gjak zvogëlohen me 40%. Mos pirja e duhanit, ushtrimet 3-5 herë në javë, konsumimi i ushqimit të shëndetshëm, mbajtja e një peshe të shëndetshme janë katër përcaktuesit kryesorë, zbatimi i të cilave mund të parandalojë problemet e zemrës.
Vitet 50
Në të pesëdhjetat, është koha t’i kushtoni vëmendje të mëtejshme mushkërive. Një mushkëri e shëndetshme do t’ju mundësojë një jetë më të mirë dhe më aktive në një moshë më të pjekur, prandaj është e rëndësishme të konsultoheni me një mjek.
Ushtrimet e frymëmarrjes, aktiviteti fizik dhe vitamina D mund t’ju ndihmojnë shumë. Pirja e duhanit shkatërron mushkëritë duke shkaktuar probleme të ndryshme, nga sëmundjet e vogla të frymëmarrjes deri te sëmundjet më të rënda, dhe padyshim që ndikon në kapacitetin e mushkërive. Ju ndoshta e keni parë tashmë ndryshimin midis mushkërive të shëndetshme dhe pirjes së duhanit dhe kapaciteti i mushkërive do të rritet me të paktën dhjetë për qind nëntë muaj pas lënies së duhanit.
Ka shumë ushtrime të frymëmarrjes që janë të thjeshta dhe mund t’i bëni çdo ditë dhe në shtëpi. Ju uleni me duar në shpinë, thithni dhe mbani frymën për rreth dhjetë sekonda, dhe pastaj nxirrni frymë. Këtë mund ta bëni ndërsa shikoni një program televiziv. Interesante, nivelet më të larta të vitaminës D në trup shoqërohen me një funksion më të mirë të mushkërive. Gjatë verës, do të merrni mjaftueshëm vitaminë D falë ekspozimit në diell, por ajo duhet të plotësohet në dimër kur dielli shpesh fshihet. Ju gjithashtu mund të ruani shëndetin e mushkërive duke luajtur sporte. Mushkëritë tona marrin oksigjen dhe dëbojnë monoksidin e karbonit. Ndërsa ushtroni, ky proces përshpejton dhe i bën mushkëritë tuaja më të forta dhe më efikase.
Me kontrolle të rregullta dhe kontrolle rutinë, ju do të jeni në gjendje të parandaloni zhvillimin e sëmundjeve të mundshme, sepse nëse ato zbulohen në fazën fillestare, shumica e sëmundjeve janë të shërueshme. Diagnostikimi i hershëm është shumë efektiv, dhe do të jeni më të qetë duke ditur se jeni duke u kujdesur për shëndetin tuaj duke shkuar për kontrolle të rregullta. /KP